धादिङ । हरेक वर्ष नोभेम्बर १२ तारिखका दिन विश्वभर विश्व निमोनिया दिवस (World Pneumonia Day) मनाइन्छ। पाँच वर्षभन्दा कम उमेरका बालबालिकामध्ये मृत्युको प्रमुख कारणमध्ये एक निमोनिया भए पनि, यसको रोकथाम र उपचार सम्भव छ।
स्वास्थ्य विज्ञहरूको भनाइमा, धनी मुलुकको तुलनामा गरीब समुदायमा निमोनियाको जोखिम बढी रहन्छ। सरसफाइको कमी, पौष्टिक आहारको अभाव र स्वास्थ्य सेवामा पुग नपुगले यो रोग फैलिन सहज बनाउँछ।
निमोनिया रोकथामका लागि खोप, स्तनपान, सरसफाइ र पोषिलो आहार सबैभन्दा प्रभावकारी उपाय मानिन्छ। स्वास्थ्यकर्मीहरूले रोगको प्रारम्भिक लक्षण पहिचान गरी समयमै उपचार गर्न सके मृत्यु दर घटाउन सकिन्छ। यद्यपि, चेतना अभावका कारण धेरै स्थानमा अझै समस्या गम्भीर छ।
सन् २००९ देखि सुरु गरिएको यो दिवस मनाउने उद्देश्य पाँच वर्ष मुनिका बालबालिकाको अकाल मृत्यु घटाउने र जनस्तरमा चेतना फैलाउने हो। यस अवसरमा विभिन्न देशमा स्वास्थ्य सचेतना कार्यक्रम, तालिम र अभियानहरू सञ्चालन गरिँदै आएका छन्।
विश्व स्वास्थ्य संगठन (WHO) ले निमोनिया र अन्य बालस्वास्थ्य सम्बन्धी रोगहरूको रोकथामका लागि निरन्तर पहल गर्दै आएको छ। संगठनले खोप, औषधि पहुँच र समुदायस्तरको स्वास्थ्य पूर्वाधार सुदृढीकरणमा लगानी गर्दै आएको जनाएको छ।
यस वर्षको विश्व निमोनिया दिवसको नारा “Healthy Lungs for Everyone” रहेको छ। यो नाराले उमेर, सामाजिक हैसियत वा आर्थिक अवस्थाको फरक बिना सबैलाई स्वस्थ फोक्सो र स्वच्छ वातावरणमा बाँच्ने अधिकार सुनिश्चित गर्न आह्वान गर्दछ।
